Różowy język. Literatura i polityka kultury na początku wieku

W ciągu ostatnich dziesięciu lat zaszło w polskiej kulturze coś niezwykłego, czego konsekwencje być może nie są zupełnie jasne. Dokonał się przełom. To, co w kwestii homoseksualności do tej pory było trudne do wypowiedzenia, stało się przedmiotem debat, niekiedy sensownych, często pełnych przemocy. Samo straszne słowo ‚homoseksualizm’ ze słowa tabu zamieniło się w gadżet telewizyjnych programów śniadaniowych.

Różowy język to przykład literackiej krytyki zaangażowanej, bo pisząc o homoseksualności i homofobii nie da się w dzisiejszej Polsce pozostać neutralnym. Warkocki pokazuje, jak przełom w myśleniu o homoseksualności dokonał się w najczulszym z możliwych barometrów – literaturze.

Autor analizuje jednak nie tylko utwory literackie, film i teatr, ale również język debaty publicznej. Wskazuje, że autorytety broniące dzieci przed gejami realnie szkodzą dzieciom i młodzieży w szkołach i jako takie mają symboliczną krew na rękach.

Książka łączy cechy, które połączyć niełatwo: jest gorąca i precyzyjna, zaangażowana i spokojna (nawet, gdy padają mocne słowa), pisana przez całą dekadę (z efektem in statu nascendi), koherentna w sensie zamysłu-spoiwa. To książka lokalna i przez to wiarygodna. I jeszcze o jednej cesze nie mogę nie wspomnieć. O ironii. O umiejętności wykorzystania języka homofobii przeciw niej samej i jej świadomym użytkownikom.

Prof. UAM dr hab. Katarzyna Kuczyńska-Koschany

Z jednej strony ‚Różowy język’ jest refleksją na temat dyskursywnego i politycznego statusu mniejszości seksualnych, z drugiej zaś stanowi meta-komentarz do używanych w tej materii – w szeroko pojętej polskiej sferze kulturowej – narzędzi teoretycznych. (…) Płynny i wartki nurt tekstów emanuje eseistycznym jouissance, której czytelnik chętnie się oddaje.

Prof. Joanna Niżyńska, Harvard University