Manuel II. Przeciwnik i wasal tureckich sułtanów

Któż nie zachwycał się w dzieciństwie baśniami z tysiąca i jednej nocy, śledząc z wypiekami na twarzy przygody okrutnych sułtanów, mądrych wezyrów, ich jeszcze mądrzejszych żon i całej masy nie mniej egzotycznych postaci, uwikłanych w dworskie intrygi, w których kluczową rolę grały namiętności takie jak miłość czy żądza władzy? Prawdopodobnie wielu z nas. Tym przyjemniej stwierdzić, że bohaterowie mogący śmiało odgrywać pierwszoplanowe role w świecie podobnych opowieści istnieli naprawdę. Jednym z nich mógłby być Manuel II Paleolog, cesarz Bizancjum, ‚jedna z najsympatyczniejszych postaci w historii Cesarstwa’. Dodajmy, że także jedna z najbardziej wybitnych. W świecie baśni z tysiąca i jednej nocy doskonale odnaleźliby się także jego sułtańscy przeciwnicy – jak Bajezid Błyskawica czy Mehmed I.

Manuel II Paleolog. Przeciwnik i wasal tureckich sułtanów to próba odkrycia przed czytelnikiem mało znanego fragmentu historii późnego średniowiecza, a zarazem zapis wysiłków jednego z ostatnich cesarzy dawnego imperium, które nieuchronnie zmierza ku upadkowi, by ten upadek jednak powstrzymać albo przynajmniej odwlec. I choć zadanie Manuela wydaje się beznadziejne, to wbrew wszelkim przesłankom jednak się udaje. Na tym tle ukazana jest także historia narodzin nowego imperium, imperium Turków osmańskich. Praca, napisana w oparciu o średniowieczne kroniki i literaturę przedmiotu, spełnia kryteria publikacji naukowej, ale, choć teoretycznie przeznaczona dla ludzi interesujących się konkretną dziedziną historii, może zainteresować nie tylko pasjonatów późnego Bizancjum, lecz i tych, którzy po prostu lubią malownicze opowieści. Zwłaszcza te napisane przez życie.