Opowiadania krótsze i dłuższe

Trzy różne historie, no właśnie jedna dłuższa, inna krótsza, stąd tytuł. Wszystkie mają jeden wspólny punkt – wartość i sens ludzkiego życia.

‚Guziki’ to hobby pewnej starszej pani, która trzyma te tytułowe guziki w metalowym pudełku, zbierane przez całe życie. Każdy z nich wiąże się z inną historią i innym okresem w życiu kobiety. Wspomnienia sięgają czasów panieńskich i narzeczeńskich, potem okresu wojny, tej pierwszej, potem tej drugiej, narodzin córki, potem wnuczki, komunia tej ostatniej. Każdy guzik to nowa historia i wspomnienie, to podróż w czasie.

Druga historia to ‚Euros’. Hulaka z Europy zawieruszył się w Ameryce Południowej akurat w momencie zawieruchy wojny domowej jednego z tamtejszych krajów. Młody, energiczny, nie mający nic do stracenia, niechcący wplątuje się w tę wojnę, opowiadając się po stronie buntowniczego generała. Trafia do jego partyzantki i staje się zaufanym generała. Zabijanie i tortury policjantów i żołnierzy to chleb powszedni. Tamci też nie pozostają bez winy i mszczą się na niewinnych ludziach, na których pada choćby najmniejsze podejrzenie o sympatię z bandytami. Euros bawi się w wojnę, zadzierzguje przyjaźnie, niektórzy z jego kompanów giną. Patrzy na to wszystko i już nie wie, czy to jest to, o co mu chodziło w życiu. W pewnym momencie jego generał pada, powstanie upada. Generał prosi o zaopiekowanie się jego córką. Euros z hulaki i gwałciciela staje się nagle czułym opiekunem pięknej dwudziestokilkuletniej latynoskiej kobiety, która okazuje się niewidomą. Nie udaje mu się dotrzeć z nią w bezpieczne miejsce, zakochuje się w niej, a gdy dochodzi do nieuniknionego popada w szaleństwo.

Historia trzecia ‚Gwiazda Prowidnyka’ to opowiadanie o pograniczu Polski i Ukrainy, tam gdzie zawsze najbardziej wrzało. Z tym, że główny bohater, Polak, jest oficerem w austrowęgierskiej armii. Pan Przetacznik wyciągnął historie rodem z Galicji, gdzie jest dużo mrocznych i tajemniczych niewyjaśnionych zniknięć, powinowactw baronów, bogatych ciotek, miłości do famme fatale. Bohater krąży po różnych wskazanych mu rozkazem miejscach i twierdzach, ciągle szukając tej jedynej, która okazuje się kochanką kilku innych mężczyzn. Na końcu opowiadania odkrywa tajemnicę twierdzy Suskiej i klęski wojsk pod Waduł Siret.