Pogranicze śląsko-łużyckie. Miniprzewodnik

Miniprzewodnik Wydawnictwa Bezdroża opisujący najważniejsze atrakcje turystyczne miasta bądź regionu. Poznasz historię miejsca, przeczytasz opisy atrakcji turystycznych i (najważniejsze dla turysty) informacje praktyczne: co warto zobaczyć, gdzie szukać noclegu i jak dojechać w miejsce, którego nie można pominąć zwiedzając okolicę. Zapraszamy na wycieczkę!

Pogranicze śląsko-łużyckie

We wczesnym średniowieczu w rejonie charakterystycznego „kolana” Odry – wzniesień Gubińskich i Żarskich – istniało już sporo słowiańskich osad i grodów w obrębie rozległych lasów. Od wschodu, po ujście Bobru, były to domeny Dziadoszan, w części południowej – Żarowian, a w północnej – Niczan (dwa ostatnie plemiona, należące – obok śląskich – do grupy zachodniosłowiańskiej, zostały później częściowo wchłonięte przez Łużyczan, a częściowo zanikły w niewiadomych okolicznościach). Tutaj też doszło do zetknięcia się pod koniec X w. państwowości niemieckiej, prącej dalej na wschód po podbiciu Łużyc, z państwowością Polan. Po długotrwałych walkach granica między nimi (potem – krainami śląską i łużycką) ukształtowała się na Bobrze i Kwisie. W 2. poł. XIII w. rozwój księstwa głogowskiego doprowadził do powstania klina „żagańskiego”, sięgającego w Łużyce Dolne po Przewóz i Łęknicę. Stał się on podstawą późniejszego księstwa żagańskiego. Krótkotrwałe władanie rejonem Krosna Odrzańskiego przez Hohenzollernów na przełomie XV i XVI w. utrwaliło niejako przynależność jego okolic do Łużyc. Wokół Żar rozwijały się coraz potężniejsze dobra prywatne, tworzące tzw. państewko żarskie. W ramach kary, wymierzonej w 1815 r. przez Kongres Wiedeński za sprzyjanie Napoleonowi, Saksonia, od XVII w. władająca Łużycami Górnymi, utraciła część terytorium na rzecz Prus. Ziemie te, w kształcie trójkąta, wybiegającego od Szprotawy na zachód zwężającym się klinem przez Mużyków po Wojerecy (dziś Wojerce), zostały włączone do prowincji śląskiej. W 1945 r. zachodnia granica Polski została ustanowiona na Nysie Łużyckiej i Odrze, wydzielając w ten sposób Łużyce Wschodnie z niemieckiej państwowości. W 1950 r. powołano woj. zielonogórskie, w skład którego weszły części kilku regionów: Śląska, Łużyc, Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej. Istniejące od 1998 r. woj. lubuskie stanowi podobny konglomerat (z niewielkimi zmianami). Jego sejmik wojewódzki z marszałkiem mieści się w Zielonej Górze, zaś wojewoda urzęduje w Gorzowie Wielkopolskim.