Powroty nad rozlewiskiem

Ponownie gościmy w przepełnionym ciepłem i magią domu nad rozlewiskiem. W domu, który pokochało dziesiątki tysięcy czytelników. Tym razem opowieść snuje matka głównej bohaterki Domu nad rozlewiskiem – Basia. Ukazana historia sięga początków XX wieku, przedstawia losy polskiej rodziny szlacheckiej na Mazurach. Splątane korzenie bohaterów książki – polsko-niemieckie i katolicko-ewangelickie – stanowią tło dla pełnych dramatyzmu historii miłosnych oraz codziennych zdarzeń.

Basia opowiada o swoim dzieciństwie, okresie studiów, o marzeniach, dramatycznych rozstaniach, poszukiwaniu miłości, dla której warto żyć. W domu zatopionym pośród mazurskich pejzaży dokonują się przedziwne powroty – do siebie, do tradycji, do bliskich. Powroty, które nieraz wymagają uczciwego pożegnania – z iluzją, z egoizmem, z zazdrością.

Basia odnajduje się. Osadza. Zakorzenia. Powraca.

Książka przynosi cudowny klimat znany czytelnikowi z Domu nad rozlewiskiem, a jednocześnie przywołuje szalony świat lat 60. i 70. – lat beztroski. Pamiętacie piosenkę To były piękne dni albo Gdzie się podziały tamte prywatki, pamiętacie te ubiory, fryzury? To one będą wam towarzyszyć podczas lektury tej książki.

W zgrzebności, szarości i ubóstwie PRL-u Kalicińska potrafi wydobyć bogactwo barw, smaków i uczuć, do których byśmy chętni wrócili.

Bardzo chcę dotrzeć kiedyś nad to Rozlewisko i jak bohaterki książek Małgorzaty Kalicińskiej odnaleźć w sobie Wiedźmę (czyli tę, która wie – kim jest, czego chce i na co ją stać, umie mądrze czekać, wybaczać, wracać – również do siebie…).

Usiąść z Basią przy kulebiaku i raz jeszcze posłuchać jej wspomnień – o Wigiliach, sylwestrach, kozaczkach z dermy, czwartkowej ‚Kobrze’, pierwszym trabancie, wymarzonych wczasach w Bułgarii czy spektaklu Wysockiego, a tak naprawdę – o wszystkim, co najważniejsze. Nad kieliszkiem smorodinówki zatęsknić wraz z nią za Małgosią, która w końcu pojawi się w Domu nad rozlewiskiem… ale to już inna, późniejsza (choć opowiedziana wcześniej) historia.

Myślę, że swojej drogi nad Rozlewisko (i do samej siebie) szuka wiele wrażliwych czytelniczek – w wieku Basi, Małgosi, a nawet Marysi. Dzięki Małgorzacie Kalicińskiej jesteśmy o wiele stron bliżej…

Dorota Koman,

autorka m.in. tomików Freud by się uśmiał, Gdzie jest czas teraźniejszy?, poleca książki w ‚Pytaniu na śniadanie’ (TVP 2).

Gdy się ma …dzieści lat, zaczynają się powroty i wspominki. Całe moje pokolenie wychowało się w PRL-u, w większości wypadków jednak dzieciństwo i młodość mieliśmy wspaniałą mimo pewnej przaśności.

Pierwsze pocałunki, pierwsze rozstania, pierwsze łzy. I mnóstwo nowości! Adapter Bambino, big-beat, telewizja, inna niż dotąd muzyka, prywatki… To wszystko jest w tej książce. Ale też w Powrotach nad rozlewiskiem czuje się zapachy i smaki oswojone przez każdego dzieciaka. Dosłownie (przepisy kulinarne a jakże, na bieda potrawy) a też w przenośni – zapach domu, tradycje rodzinne, zwyczaje. Każdy dziś do nich sięga. Sięgnijmy z bohaterką Basią. To jej życie, ale w nim jak w lustrze, odbijają się losy naszego pokolenia.

Nina Terentiew

Małgorzata Kalicińska jest jak pascalowska trzcina myśląca: zdeptana podnosi się, wstaje i zaczyna życie od początku (to odnośnie do jej życia i doświadczeń). Takie pisarki na kamieniu się rodzą, wskazują drogę innym słabym, niepewnym. Są nadzieją, że może udać się to, co wydaje się nie do pokonania. Jej powieści to lektury dające siłę.

W tej części Rozlewiska poznajemy Basię – jej słabość i siłę, jej wybory i jej wygraną. Towarzyszą nam wspomnienia, bo zegar cofnął wskazówki i spoglądamy na Basi i naszą przecież przeszłość.

Krystyna Kofta, autorka m.in. Gdyby zamilkły kobiety