Projektowanie badań społeczno-ekonomicznych. Rekomendacje i praktyka badawcza

W książce podjęto ważny problem projektowania badań społeczno-ekonomicznych. Skoncentrowano się na zagadnieniu planowania i organizacji badań empirycznych. Unikalną cechą jest rozpoczęcie rozważań od paradygmatu teoretycznego leżącego u podstaw sformułowanych celów badania, tez i hipotez, a przez to będącego kryterium wyboru narzędzi badawczych.

Celem pracy jest całościowa prezentacja procesu badawczego oraz scharakteryzowanie metod realizacji badań empirycznych stosowanych w obszarze badań społeczno-ekonomicznych, poczynając od zbudowania modelu konceptualnego na podstawie sformułowanych pytań i hipotez badawczych, a następnie ukazanie metod transformacji hipotez badawczych w hipotezy statystyczne, zasad skalowania pojęć oraz zorganizowania narzędzia pomiaru, a także samego pomiaru w terenie, z doborem próby, kontrolą pomiaru oraz sprawdzeniem spójności tworzonej w wyniku pomiaru bazy danych włącznie.

Proces projektowania badania empirycznego podzielono na 2 fazy: fazę konceptualizacji oraz fazę realizacji. Kluczowy jest proces konceptualizacji, gdzie tworzy się model precyzujący sposób rozumienia rzeczywistości przez badacza, a na tej podstawie zostają sformułowane hipotezy badawcze. Model konceptualny wymaga zdefiniowania wszystkich pojęć i relacji, co determinuje sposób, w jaki pojęcia oraz relacje między nimi będą podlegać pomiarowi.

W publikacji, obok prezentacji zasad prowadzenia badania naukowego, przytoczono jako przykłady sposoby postępowania, które miały miejsce w wielu badaniach społeczno-ekonomicznych, jako studium przypadków, pozwalające przybliżyć czytelnikowi realia procesu badawczego i uświadomić, jak przebiegają poszczególne fazy badań empirycznych, których naukowość nie budzi wątpliwości.

Książkę grupy autorek ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie oceniam jako ważną i interesującą. Odnosi się bowiem do aktualnych problemów, ważnych z naukowego, politycznego i społecznego punktu widzenia.

(Z recenzji dr. hab. Józefa Dziechciarza)