Przygoda Stasia

Akcja powieści „ Przygoda Stasia ” rozgrywa się na polskiej wsi w drugiej połowie XIX wieku. Kilkumiesięczny Staś jest synem kowala Józefa i jego żony Małgorzaty. W wyniku bójki w karczmie Józef popadł w konflikt z miejscowym organistą. Konflikt ten ciągnie się już długi czas.

Kiedy organista zwraca się do kowala z prośbą o pożyczkę na zakup gruntu, żona Józefa, Małgorzata stanowczo się temu sprzeciwia. Chce też namówić swego ojca, bogatego młynarza, żeby także nie udzielał pożyczki organiście. Udaje się w tym celu z dzieckiem do odległego młyna. W drodze, zmęczona ciągnięciem dziecięcego wózka, zaczyna opadać z sił. Widząc jadący wolniutko mały powozik, podczepia dyszel wózka do niego. Po chwili powozik gwałtownie przyspiesza i na oczach zrozpaczonej matki uwozi jej dziecko. Chwilę później, przypadkiem, pojawia się w swoim powozie organista. Chce pomóc kowalowej w poszukiwaniach synka…