Tajemnica hieroglifów. Champollion, Napoleon i odczytanie Kamienia z Rosetty

Napoleon, Champollion i arcydzieło o odczytaniu Kamienia z Rosetty.

Odczytanie Kamienia z Rosetty było jednym z najwybitniejszych dokonań intelektualnych wszech czasów. Umożliwiło poznanie tajemnic liczącej sobie tysiące lat starożytnej cywilizacji egipskiej. Tymczasem przez ostatnich dwieście lat okoliczności tego nadzwyczajnego dzieła translatorskiego pozostawały owiane nimbem mitu i tajemnicy. W swojej porywającej książce Daniel Meyerson przedstawia nadzwyczajną historię splotu losów dwóch geniuszy i przełomu, który zmienił nasze spojrzenie na przeszłość.

Meyerson snuje urzekającą historię – o odkryciu Kamienia z Rosetty podczas przeklętej kampanii, o szaleńczym wyścigu o ujawnienie jego tajemnicy, o nieszczęściu wszystkich tych, którzy mieli z nim styczność – którą czyta się z zapartym tchem, jak fascynującą powieść. W charakterze tła i kontrapunktu dla historii genialnego lingwisty i cesarza wizjonera, Meyerson wplata do swojej opowieści starożytne wątki o miłości, intrydze, brutalnej śmierci i cudownym odrodzeniu, które przez wieki trwały ukryte przed światem na ścianach egipskich grobowców – a które Champollion w końcu zdołał światu pokazać.

Mam odwagę nazwać tę książkę „szlachetnym thrillerem”. Opowieść o dwóch geniuszach swojej epoki – lingwiście Champollionie i Cesarzu Napoleonie – prowadzona jest przez wszystkie meandry dziejów epoki napoleońskiej. Narodziny fascynacji archeologią egipską są przecież ściśle powiązane z klęską Napoleona w Egipcie. Historia łamania znaczenia egipskich hieroglifów przypomina tutaj walkę o złamanie Enigmy. Wszystko przesycone jest przeplatającymi się intrygami i szlachetnymi gestami, które wyniosły dwóch bohaterów na szczyty sławy – obydwaj, niestety, ale nie za długo mogli cieszyć się swoimi sukcesami.

Pasjonująca opowieść o prawdziwej przygodzie naukowej i jeszcze prawdziwszej przygodzie politycznej ma jedną wadę – kończy się zbyt szybko. Po przeczytaniu epilogu chciałoby się powiedzieć – jeszcze! Gorąco polecam.

Prof. Andrzej Kokowski, archeolog, autor „Starożytnej Polski”.

Daniel Meyerson pracuje na Columbia University. Jest autorem kilku książek historycznych, m.in. „W Dolinie Królów. Howard Carter i tajemnica grobowca Tutenchamona”. Absolwent Columbia University, gdzie obecnie zajmuje stanowisko Ellis Fellow.