Wykładnia rozszerzająca

Większość spornych zagadnień teorii prawa oraz praktyki prawniczej dotyczy problematyki wykładni prawa. Teoretyczne ujęcia interpretacji prawniczej formułowane w polskiej teorii prawa charakteryzują się pogłębioną refleksją filozoficzną nad kulturowym paradygmatem interpretacyjnym. Świadczy o tym chociażby to, że odwołują się do różnych koncepcji znaczenia. Istotne są zwłaszcza konsekwencje akceptacji określonej koncepcji znaczenia dla ujęcia interpretacji prawniczej. Z drugiej strony wszystkie koncepcje wykładni konstruowane w nurcie analitycznym aspirują do ujęcia operatywnej interpretacji praktycznej. Zbadanie, w jakim zakresie poszczególne koncepcje udanie realizują te aspiracje, stanowi główny motyw pracy. Wykładnia rozszerzająca tradycyjnie występuje w kulturowym paradygmacie interpretacyjnym. Stąd też realizacja zamiaru badawczego polega właśnie na przeprowadzeniu swoistego testu koncepcji wykładni prawa przez wykładnię rozszerzającą. Istotą tego testu jest zbadanie możliwości ujęcia wykładni rozszerzającej w poszczególnych koncepcjach wykładni prawa i adekwatności siatki pojęciowej tych koncepcji do ujęcia wykładni rozszerzającej. W pracy poddane zostały analizie zarówno międzywojenne, jak i powojenne, w tym współczesne, analityczne koncepcje wykładni prawa z perspektywy ich adekwatności do ujęcia wykładni rozszerzającej. Dwa rozdziały poświęcone zostały problemom szczególnym: zagadnieniu roli zasady clara non sunt interpretanda w zdefiniowaniu sytuacji nterpretacyjnej, w której wystąpić może wykładnia rozszerzająca, oraz zagadnieniu ważnemu dla spółczesnej praktyki interpretacyjnej – wykładni prowspólnotowej i jej relacji do wykładni rozszerzającej.